ره نگاران/ مریم لطیفی: به مناسبت سالروز شهادت میرزا کوچک جنگلی که نماد غیرت و استکبارستیزی سرزمینمان می باشد در این یادداشت بصورت خلاصه به اقدامات این مبارز بزرگ اشاره شده است. یونس استادسرایی مبارز انقلاب مشروطه، مبارز ملی گرا، رهبر نهضت جنگل و از سرداران معروف گیلانی از اهالی استادسرای رشت بود، نام پدرش […]
ره نگاران/ مریم لطیفی: به مناسبت سالروز شهادت میرزا کوچک جنگلی که نماد غیرت و استکبارستیزی سرزمینمان می باشد در این یادداشت بصورت خلاصه به اقدامات این مبارز بزرگ اشاره شده است.
یونس استادسرایی مبارز انقلاب مشروطه، مبارز ملی گرا، رهبر نهضت جنگل و از سرداران معروف گیلانی از اهالی استادسرای رشت بود، نام پدرش میرزا بزرگ بود و به همین دلیل او معروف به میرزا کوچک شده بود،او در جوانی به تحصیل دینی مشغول بود ولی در جریان نهضت مشروطه و نابسامانی های حاکم بر کشور موفق به فتح تهران شد.
در دوران پادشاهی مظفرالدین شاه و خرابی های اوضاع میرزا کوچک خان در رشت عده ای از روحانیون را جمع و آنها را مسلح کرد و نام آن را هیأت روحانیون و سپس هیات اتحاد اسلام نهاد.
بعد از اشغال نواحی شمال ایران از سوی تزار روس هیأت اتحاد اسلام به مبارزه با ارتش تزار پرداخت و یک گروه مسلح به نام فدایی تشکیل داد که مرکز کار خود را در روستای کسما قرار داد و در آنجا سازمان اداری و نظامی به وجود آورد.
هیأت اتحاد اسلام بعد مدتی به کمیته اتحاد اسلام تبدیل شد و اعضای آن به ۲۷نفر افزایش یافت که میرزا، رهبری آن را بعهده گرفت که کم کم بخش وسیعی از گیلان قسمتی از مازندران، طارم، تالش، آستارا، تنکابن زیر نفوذ کمیته درآمد که نهضت جنگل نامیده شد.
در فروردین ۱۲۹۷، فداییان نهضت جنگل با درگیری با نیروهای انگلیسی مواضع مهم راه رشت – منجیل را در اختیار گرفتند که با کش و قوس‌های فراوان سرانجام موفق به تسخیر رشت شدند اما بعد۱۰ روز نیروهای انگلیسی رشت را تسخیر کردند.
در ۲۷مرداد ۱۲۹۷، بین کمیته اتحاد اسلام با نمایندگان انگلیسی در رشت قراردادی امضا شد که بعد این امضا اختلاف نظرات زیادی بوجود آمد که میرزا ناچار به انحلال کمیته شد و سپس کمیته انقلاب گیلان را تشکیل داد.
برای ازبین بردن این کمیته و نهضت جنگل پیام صلحی از طرف دولت برای میرزا فرستاده و ازو خواسته شدکه نیروهای مسلح خودرا در اختیار دولت قرار دهد،اما میرزا نپذیرفت.
در آغاز پیروزی انقلاب کبیر روابط جنگلیها با روس ها حسنه شد اما بعد از چندی روس ها از حمایت نهضت دست کشیدند نهایت در تاریخ ۱۶خرداد ۱۲۹۹ش میرزا در رشت حکومت جمهوری اعلام کرد که این اعلام در پی گفتگوهایی با مقامات روس و توافق طرفین حاصل شد.
پس از کودتای ۱۲۹۹ش، دولت سیدضیاءالدین طباطبایی نمایندگانی را به جنگل اعزام کرد اما میرزا که او را عامل انگلیس و خائن می‌دانست از همکاری با وی امتناع کرد.سرانجام در ۱۳مرداد۱۳۰۰نهضت جنگل، دولت جمهوری شورایی گیلان را تشکیل داد که در این راستا اختلافاتی بین اعضا ایجاد شد که همین اختلاف باعث شد که در ۶مهر ۱۳۰۰، تنی چند از طرفداران میرزا بدون اطلاع میرزا به جلسه اعضای دولت حمله و همین کار باعث بروز برخوردهای مسلحانه میان نیروهای نهضت شد که این امر باعث شد که افسران انگلیسی که بسوی رشت حرکت می‌کردند به سهولت و مسلحانه گیلان را تصرف کنند ولی میرزا با وجود خیانت عده ای از اعضایش باز به جنگ و گریز در جنگلهای گیلان ادامه داد که بعد از حدود هفت سال مبارزه برای جمع آوری قوا به خلخال حرکت کرده ولی متاسفانه در برف و بوران اسیر و جان خود را از دست داد. با درگذشت وی ۱۱آذر ۱۳۰۰پایان نهضت جنگل اعلام شد.
- نویسنده : مریم لطیفی
- منبع خبر : پایگاه اطلاع رسانی ره نگاران
